Afgelopen zaterdag werd naar aanleiding van een Amerikaans wetsvoorstel in Polen geprotesteerd tegen Joodse restitutieclaims. Daarnaast heeft het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken de komst van een Israelische delegatie afgezegd, die zou komen praten over compensatie voor slachtoffers van de Shoah en hun nabestaanden.
Afgelopen zaterdag werd in Polen gedemonstreerd tegen de US Justice for Uncompensated Survivors Today (JUST) Act, beter bekend als wet 447. Onder dit wetsvoorstel zou het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken verslag moeten doen aan het Congres over de voortgang van restitutie door verschillende landen – waaronder Polen – van Joods bezit dat tijdens de Tweede Wereldoorlog in beslag is genomen.
Joodse organisaties, waaronder de World Jewish Restitution Organization, trachten compensatie voor slachtoffers van de Sjoa en hun nabestaanden te bewerkstelligen. Polen is het enige land in de Europese Unie dat geen regeling of wet kent om dergelijke compensatie te reguleren.
De demonstranten van afgelopen zaterdag zijn tegen compensatie door Polen. Bij hun mars werden ook antisemitische leuzen gescandeerd en op borden getoond: zo viel onder andere “holocaust hyena’s” op een bord te lezen.
Tijdens een campagnespeech schaarde de Poolse premier Mateusz Morawiecki zich in het kamp van de demonstranten. Het is Polen dat gecompenseerd zou moeten worden voor de Tweede Wereldoorlog, aldus Morawiecki. De regerende Recht en Rechtvaardigheid-partij (PiS) beschouwt Polen als slachtoffer van de Tweede Wereldoorlog dat geen schadeloosstellingen zou hoeven te betalen aan andere slachtoffers.
Israelische delegatie niet welkom
De komst van een Israelische delegatie naar Warschau om te spreken over Joodse restitutieclaims, is vandaag door het Poolse ministerie van Buitenlandse Zaken afgezegd. In een statement op zijn website, beweert het ministerie dat Israel op het laatste moment de samenstelling van de delegatie zou hebben veranderd. Dit wees er volgens het ministerie op dat de gesprekken volledig over de kwestie van restitutie zouden gaan, en dat daarom de ontmoeting is afgezegd.
De delegatie was een initiatief van de Israelische minister van Sociale Gelijkheid Gila Gamliel. Wat mogelijk bereikt zou gaan worden in Polen zou het resultaat van vier jaar voorbereiding zijn geweest, en Gamliel noemde de vorming van de afvaardiging een “ongekende diplomatieke prestatie.” Dit valt nu echter mogelijk in het water.
Niet de eerste diplomatieke rel
Het is niet voor het eerst dat Polen in opspraak komt met betrekking tot de Sjoa. Afgelopen juni nam de Poolse regering een wet aan met betrekking tot de geschiedenis van Polen tijdens de Tweede Wereldoorlog, die het verbiedt te beweren dat de Poolse staat of Polen op welke manier dan ook meewerkten aan Nazimisdaden.
In februari ontstond een diplomatieke rel toen de Israelische premier Benjamin Netanyahu zei dat dat “de Polen met de Nazi’s collaboreerden”. Dit leidde tot woedende reacties in de Poolse politiek.
De Israelische oppositie is fel over het beleid van de Israelische regering ten aanzien van Polen. Zo vinden verschillende politici dat het Kabinet onder leiding van Netanyahu niet genoeg heeft gedaan om tegen de Poolse wet over de Tweede Wereldoorlog te protesteren, die zij zien als een vorm van revisionisme en geschiedsvervalsing.
Yair Lapid toog naar aanleiding van de afgezegde Israelische delegatie naar Twitter. “De Poolse regering heeft het bezoek van een Israelische delegatie geannuleerd om gesprekken over restitutie te ontlopen. Na de Holocaust-wet, wordt nu de rechtvaardige terugkeer van bezit aan families van vermoorde Joden van tafel geveegd. De Poolse regering misbruikt de herinnering van de Holocaust. Het is de morele plicht van Israel om zijn stem te laten horen. De regering moet stelling nemen en zeggen: genoeg is genoeg.” [CIDI]
“Poland cancels Israeli officials’ trip over Holocaust property restitution row”
Warsaw says composition of delegation set to visit from Jerusalem suggested talks would focus on restoring Jewish assets.
Poland on Monday said it had canceled a visit by Israeli officials who intended to raise the issue of the restitution of Jewish properties seized during the Holocaust, a matter Warsaw insists is closed.
“Poland decided to cancel the visit of Israeli officials after the Israeli side made last minute changes in the composition of the delegation suggesting that the talks would primarily focus on the issues related to property restitution,” the foreign ministry in Warsaw said in a statement posted to its website.
It said the delegation, headed by Avi Cohen-Scali, the director general of the Israeli Social Equality Ministry, had been due in Warsaw on Monday.
In a statement Sunday announcing the delegation’s visit, the Social Equality Ministry had said it was spearheading efforts to “widen the circle of those who receive restitution,” including promoting legislation to that effect in “additional countries.” It noted especially a bid to promote recognition of Romanian Holocaust victims by Germany and Romania. … [Times of Israel]