Woensdag 8 mei 2024 – de 79ste Herdenking van de “Dag van de Overwinning voor de Democratie” in de Chabad zaal nabij het “Monument voor de Gedeporteerde Antwerpse Joodse Burgers” te Antwerpen.
O.l.v. Co-voorzitters barones Regina Sluszny-Suchowolski en Mtr. Philippe Scharf met keynotesprekers rector aan de UA Prof. Herman Van Goethem, historicus, jurist en hoogleraar en de voorstelling van het project “Namenmonument WOII” van Stad Antwerpen met de maquette door de ontwerper en landschapsarchitect Bas Smets zelf.
Tijdens de ceremonie vertelden 3 kinderen van onze gemeenschap het verhaal van een familielid dat de gruwelijkheden van de Shoah overleefde en zich in Antwerpen vestigde om een (nieuwe) familie te stichten: Avidan Schiff, Max Turner en Anaelle Werner.
Als eerste vertelde Avidan Schiff, een leerling van de Yavneschool hoe zijn familie de Shoah heeft beleefd:
“… Hoewel ik slechts 11 jaar oud ben, besef ik hoe uitzonderlijk het is, en mogelijk zelfs uniek, om op mijn leeftijd een GROOTvader te hebben die de oorlog heeft overleefd en die zijn ervaringen tijdens de Holocaust, vandaag nog steeds, persoonlijk met mij kan delen. Mijn Bompa, Jonas Schiff werd op 2 december 1926 in Antwerpen geboren. Als enig kind van ouders, die reeds in 1910 vanuit Polen immigreerden, leidde hij in de Provinciestraat een vrij rustige jeugd.
Hij liep eerst school aan de Jesode Hatora, om vervolgens in het schooljaar 39-40, naar het Koninklijk Atheneum over te stappen. Wanneer Duitsland op 10 mei België binnenvalt, vlucht hij met zijn familie naar De Panne. Als België 18 dagen later volledig in Duitse handen valt, trekken ze naar Nesles in het Noorden van Frankrijk. Het klinkt onwaarschijnlijk, maar in juli 1940 achtten ze de situatie veilig genoeg om naar Antwerpen terug te keren. …” (lees hier verder in PDF)
Als tweede sprak Max Turner, een leerling van de Tachkemonischool:
“… Ik ben 11 jaar oud. Voor mij lijken de tweede wereldoorlog en de holocaust als een tragedie van heel lang geleden. Nochtans als ik hier vandaag voor jullie sta, dan is dit zeker te wijten aan een aantal mirakels. Maar niet enkel mirakels, het is voornamelijk dankzij de moed en inzet van een aantal zeer moedige Antwerpenaars van de witte brigade Fidelio dat mijn Antwerpse familie de oorlog heeft kunnen overleven.
Deze verzetsleden hielpen mijn Antwerpse overgrootouders Herman Friedrich en Ryfka Bucher en hun dochter Mali van 8 jaar aan voedselbonnen en een schuilplaats. Telkens als de Gestapo hun schuilplaats ontdekte, zorgden deze verzetsleden op tijd voor een nieuwe schuilplaats. …” (lees hier verder in PDF)
Als derde was het de beurt aan Anaelle Werner, leerling aan de Jesode Hatora school:
“… Twee keer kropen oma en haar gezin door het oog van de naald. Een eerste keer stonden hun namen op de lijst om gedeporteerd te worden. Toen het gezin al op de trein zat kwam een officier aanlopen om ze terug van de trein te halen. De schrijnwerker, ondertussen verantwoordelijk voor 40 ambachtslieden in het kamp, was immers te kostbaar om zomaar te laten gaan. …
… Opa en oma, twee kinderen van de oorlog, die de diepste kamers van de hel hebben gezien. In onze ergste nachtmerries kunnen wij ons niet voorstellen welke littekens zij tot op heden met zich meedragen. En toch hun blijvend optimisme. Steeds hetzelfde zinnetje… “wij hebben geluk gehad. Wij zijn de gelukkigen”. Of hoe geluk en ongeluk in donkere tijden relatieve begrippen zijn die tot in het oneindige gerekt kunnen worden.
Ik vertel u dit verhaal ter eerbetoon aan mijn oma en opa. Mijn opa, als stille getuige, mijn oma – hier nu aanwezig, een monument niet van steen en staal, maar van vlees en bloed.
Opa en Oma, bedankt. Bedankt voor jullie optimisme, voor jullie kracht, moed en zelfopoffering. Om uit de assen van jullie verleden, uit het niets en met niets, weer iets te hebben opgebouwd. Bedankt. ” (lees hier verder in PDF)
Oma Heni Bogner-Perel, heeft samen met voorzitster Regina Sluszny, de kaars aangestoken bij de poster van de 131 Israëlische gijzelaars die nu nog steeds worden vastgehouden in Gaza #BringThemHomeNow