“Trump heeft een bestaande feitelijkheid en historische realiteit geformaliseerd.”

De VS hebben Jeruzalem erkend als hoofdstad van Israël. De verwachting is dat ze eveneens zullen erkennen dat de aarde rond is en er schijnt een lobby op gang te zijn om de wet van Newton te erkennen.
Jeruzalem, de stad van Koning David, is al 3000 jaar Israëls hoofdstad en bleef dat ook tijdens twee millennia van ballingschap van het Joodse volk. Decennialang bezoeken buitenlandse regeringsleiders Jeruzalem. Zelfs wijlen president Sadat van Egypte kwam naar de Knesset om vrede te sluiten en wijlen Koning Hoessein van Jordanië was in Jeruzalem aanwezig met 90 andere buitenlandse dignitarissen bij de begrafenis van Premier Rabin.

De ophef die er thans over die erkenning wordt gemaakt is daarom hypocriet en ongerijmd. Trump heeft een bestaande feitelijkheid en historische realiteit geformaliseerd. Niets meer niets minder.
Dat alles betekent niet dat de Palestijnen ooit in het kader van een omvattende vrede niet eveneens in Oost-Jeruzalem hun hoofdstad kunnen uitroepen.
In het vredesplan van Oud president Clinton werd Oost-Jeruzalem al aan de PLO (Palestine Liberation Organization) aangeboden. Dat plan werd door de Israëlische premier Barak aanvaard. Arafat weigerde en liet een unieke vredeskans voorbijgaan.

Israël en het Joodse volk hebben gezworen Jeruzalem nooit meer met prikkeldraad en uitkijkposten te verdelen zoals voor 1967 het geval was.
Ook nu blijft een meerderheid van het Israëlische volk bereid tot compromissen in ruil voor vrede.
Ik was als journalist in 1967 bij de herovering van Oost-Jeruzalem aanwezig. Het stadsdeel werd door Israël contre-coeur op Jordanië heroverd. Enkele uren voor het uitbreken van de 6-daagse Oorlog liet Israël aan Koning Hoessein weten dat het Jordanië buiten de oorlog zou laten. Die oorlog brak in de vroege ochtend uit en aanvankelijk deed Jordanië er niet aan mee. Enkel later in de ochtend liep Hoessein in de val. Wijlen president Nasser van Egypte deelde hem in een door Israël afgeluisterde telefoongesprek mee dat zijn leger op weg was naar Tel-Aviv. Toen besloot Hoessein ook zijn graantje mee te pikken en opende zijn artillerie het vuur op West-Jeruzalem. Israël had geen andere keuze dan de oorlog aan het Oostfront uit te breiden. In 48 uur verloor Jordanië Oost-Jeruzalem en de gehele Westoever van de Jordaan.
Na de oorlog accepteerde Israël resolutie 242 van de Veiligheidsraad die voorziet in Israëlische terugtrekking achter grotendeels de grenzen van 1967 in ruil voor vrede en erkenning. Die vrede kwam er niet. Uitgangspunt van de Arabische staten en PLO bleef de vernietiging van de staat Israël. De enige staat die uiteindelijk wel een vredesakkoord tekende, was Egypte dat in ruil de gehele Sinaï-woestijn terugkreeg.

Israël zal nimmer meer toestaan dat zijn hoofdstad fysiek in tweeën wordt gedeeld, maar het zal evenmin van de uiteindelijke status van een hoofdstad in ruil voor vrede en erkenning een breekpunt maken. In 1967 wilde het de Oostelijke stad niet veroveren maar werd daartoe gedwongen. Decennia later verwierp Arafat c.s. een vredesakkoord dat voorzag in een Palestijnse hoofdstad in Oost-Jeruzalem en teruggave door Israël van 97% van het in 1967 veroverde gebied. Veroverd in een verdedigingsoorlog.
Men kan zich afvragen of het van president Trump verstandig is geweest met deze erkenning olie op het licht ontvlambare Midden-Oosterse vuur te gooien. Dat is het misschien niet, maar daarom is de beslissing feitelijk en historisch niet minder juist.

Hans Knoop, oud-correspondent in Israël voor De Telegraaf, VRT en AVRO.