Tijdens de Tweede Wereldoorlog collaboreerden tienduizenden Belgen met het naziregime. Hun kinderen blikken terug en getuigen over de oorlogsperiode. Wat deden hun ouders, waarom collaboreerden ze, en hoe staan hun kinderen daar nu tegenover?

Ze zijn naar schatting met 300.000: de kinderen van Belgen die na de Tweede Wereldoorlog verdacht of beschuldigd werden van collaboratie met Nazi-Duitsland. Canvas laat een aantal van hen uitgebreid aan het woord in de reeks Kinderen van de collaboratie.

Zes weken lang vertellen veertien getuigen hoe de keuzes van hun ouders hun eigen leven hebben beïnvloed en gevormd. De jongste getuige is 44, de oudste 91. De reeks brengt hun verhaal chronologisch, van het begin van de oorlog tot vandaag. …


Hoe hebben zij de oorlog beleefd? Worstelen ze met het verleden? Hoe staan ze tegenover het gedachtengoed van hun ouders? Is de oorlog al verteerd? En wat met de schuldvraag?

De kinderen van de collaboratie vormen geen homogene groep. Ze kijken elk op hun eigen manier naar het verleden en heden, met hun eigen overtuigingen en een rugzak vol herinneringen. Herbekijk afl 1 van “Kinderen van de collaboratie” (VRT-Canvas)

Historisch
Historicus Koen Aerts (UGent), die zorgde voor de wetenschappelijke begeleiding, benadrukt het belang van de reeks:

“Het onderzoek naar de geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog, en die van de collaboratie in het bijzonder, beslaat duizenden bladzijden. De laatste jaren ligt de focus ook op de manier waarop die erfenis op de volgende generaties wordt overgedragen. Het gaat om een levend verleden. Het is dus vitaal en het kan spreken. Vanuit de wens om de meerstemmigheid ervan beeld en klank te geven, is deze vruchtbare samenwerking met Canvas geboren. Geschiedenis krijgt via getuigenissen op televisie een kloppend hart. Voor de moeilijke episode van de jaren veertig is die menselijke benadering meer dan aangewezen.”

Nico Wouters, hoofd van het Studiecentrum oorlog en maatschappij (CegeSoma), vindt de reeks om verschillende redenen historisch:

“Ze komt ten eerste op het juiste moment. Een hele generatie is vandaag actief bezig met het verwerken van de oorlogstrauma’s van hun ouders. Ten tweede is het format ijzersterk. Kinderen van de collaboratie toont op respectvolle manier getuigenissen, maar er is telkens ook de noodzakelijke historische toetsing. Ten derde denkt de reeks ook na over wat dat vandaag betekent. Hoe groeit een bepaalde beeldvorming en hoe kunnen fouten vermeden worden in de toekomst? Er zijn in Vlaanderen al heel veel kansen gemist op een echt debat over de erfenis van de Tweede Wereldoorlog. Deze reeks zal zeker veel losmaken en hopelijk zo’n debat lanceren.”

Universeel verhaal
Hoewel het taboe in sommige families nog tot op de dag van vandaag doorwerkt, gaan de getuigen geen enkel onderwerp uit de weg. Onder hen onder meer Jan Tollenaere, zoon van VNV-propagandaleider Reimond Tollenaere, en Herman Portocarero, auteur en oud-ambassadeur voor de EU in Cuba. Samen met hen getuigen nog 12 andere mannen en vrouwen, van wie sommigen pas nu voor het eerst met hun verhaal naar buiten komen.

Nooit eerder vertelden kinderen van collaborateurs op televisie zo uitgebreid over de impact van de collaboratie van hun ouders op hun eigen leven. De reeks geeft een unieke kijk op de leefwereld van kinderen die opgroeien aan de verkeerde kant van de geschiedenis. Daarom overstijgt deze reeks ook het concrete thema van de collaboratie. Het is een universeel verhaal over samenleven in de schaduw van een moeilijk verleden. https://www.canvas.be/kinderen-van-de-collaboratie



Canvas / VRTnu