De landen die in Genève onderhandelen over het nucleaire programma van Iran, hebben daarover vannacht na marathonoverleg een akkoord bereikt. Dat heeft de woordvoerder van Catherine Ashton, de buitenlandchef van de Europese Unie, bevestigd.
In het akkoord is de bepaling opgenomen dat Iran uranium niet verder dan 5 procent mag verrijken en dat de bouw van nieuwe kerncentrales wordt stilgelegd. Ook wordt een voorraad van met 20 procent verrijkt uranium “geneutraliseerd”, zodat het niet meer voor militaire doeleinden kan worden ingezet. Er zouden ook geen nieuwe centrifuges of installaties meer bijkomen. Inspecteurs van het Internationaal Atoomagentschap zullen daarop toezien. …
Het akkoord geldt voor de komende zes maanden, waarin gezocht wordt naar een overeenkomst voor de langere termijn. In dat half jaar moet zal Iran inspecteurs van de atoomwaakhond IAEA toelaten in onder meer kerncentrales, verrijkingsfabrieken en mijnen.
Tegoeden
In ruil voor de concessies krijgt Iran toegang tot 3 miljard euro aan buitenlandse tegoeden. Ook worden internationale sancties die zijn toegepast op goud, petrochemicaliën en auto’s voor een deel opgeheven, aldus een diplomatieke bron. Verder zouden de VS humanitaire hulp, zoals medicijnen en voedsel, niet meer achterhouden en worden sommige sancties op het transport en de verzekering van olie opgeheven. De deal zou Iran de komende 6 maanden bijna 4,5 miljard euro opleveren.
Eindstreep
Vrijdag en zaterdag lieten verschillende deelnemers aan het overleg al weten dat een doorbraak binnen bereik was. Dat de eindstreep in zicht leek, werd onderstreept door de aanwezigheid van de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken John Kerry en zijn Russische ambtsgenoot Sergei Lavrov, die zich op het laatst bij de partijen voegden.
De afsluitende sessie duurde achttien uur. Even na 3 uur vannacht werd het akkoord bekend. Een uur later werd het toegelicht door EU-buitenlandcoördinator Ashton, omringd door de hoofdrolspelers. De onderhandelingen liepen tussen Iran, de VS, Frankrijk, Duitsland, het Verenigd Koninkrijk, China en Rusland.
Een kwartier na de bekendmaking hield de Amerikaanse president Obama een tv-toespraak in het Witte Huis. Die noemde het akkoord een “eerste belangrijke stap”.
Vreedzame doeleinden
Terwijl de internationale gemeenschap aanneemt dat Irans nucleaire aspiraties zijn bedoeld voor de ontwikkeling van een kernwapen, heeft het land zelf altijd volgehouden vreedzame doeleinden te willen nastreven. Volgens de Amerikaanse minister Kerry krijgt Iran nu de kans dat aan te tonen.
De Morgen – foto: Er was duidelijk opluchting bij VS-buitenlandminister John Kerry en EU-buitenlandchef Catherine Ashton [ap]