Elie Wiesel geeft Hongaarse onderscheiding terug

NEW YORK – Nobel-vredesprijswinnaar Elie Wiesel geeft een Hongaarse onderscheiding die hij in 2004 ontving terug, omdat hooggeplaatste Hongaarse functionarissen eind vorige maand een herdenkingsplechtigheid voor een nazi-sympathisant hebben bijgewoond. “Het is te dicht bij huis”, zei de 83-jarige, die zelf de Holocaust overleefde, maar wiens ouders en zuster in de oorlogsjaren de dood in werden gejaagd.

Wiesel liet de Hongaarse parlementsvoorzitter Laszlo Kover weten dat hij niet met plechtigheden als de herdenking van het vroegere Hongaarse parlementslid Jozsef Nyiro, die hij een fascistische ideoloog en een antisemiet noemt, geassocieerd wil worden. Behalve Kover waren bij de ceremonie ook de Hongaarse staatssecretaris van cultuur Geza Szocs en Gabor Vona van de extreem-rechtse partij Jobbik aanwezig.

De herdenking vond plaats in Odorheiu Secuiesc, dat nu in Roemenië ligt, maar eerder onderdeel was van Oostenrijk en Hongarije. Het gebied, waar Wiesel geboren is, werd in de oorlogsjaren door Hongarije geannexeerd. Het lag in de bedoeling Nyiro daar te herbegraven, maar dit deel van de plechtigheid ging niet door omdat Roemenië bezwaar maakte.

Nyiro was in de oorlogsjaren lid van het Hongaarse parlement. Hij vluchtte in 1945 naar Spanje, waar hij in 1953 overleed. Nyiro was ook dichter en zijn werk staat nog steeds op de literatuurlijst die voor Hongaarse scholieren wordt aanbevolen.

Wiesel zegt dat hij de onderscheiding ook terug heeft gestuurd omdat de ‘dictator Miklos Horthy, die in 1944 vijfhonderdduizend joden naar Auschwitz stuurde, in zijn land weer als een held wordt vereerd’. Volgens Wiesel heeft hij Kover geschreven dat het de laatste maanden ‘steeds duidelijker wordt dat de Hongaarse autoriteiten het witwassen van tragische en misdadige episodes uit het Hongaarse verleden aanmoedigen’.